Όπως έχουμε αναφερθεί σε πολλές αναρτήσεις μας, η προστασία του περιβάλλοντος και η μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, απασχολεί σήμερα έντονα την επιστημονική κοινότητα της δόμησης.
Η χρήση του χάλυβα και του σκυροδέματος για πολλές δεκαετίες στην δόμηση, έχει φέρει την οικοδομική βιομηχανία αντιμέτωπη με τις ευθύνες της απέναντι στο περιβάλλον και της επιβάλει την εύρεση βιώσιμων λύσεων, με στόχο πάντα το μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα και τη μείωση της κλιματικής αλλαγής.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλοί αρχιτέκτονες και μηχανικοί να στρέφονται και να υιοθετούν το ξύλο (που προέρχεται από διαχειριζόμενα δάση) ως κύριο και βιώσιμο δομικό υλικό για την κατασκευή κτιρίων, προκειμένου έτσι να συμβάλουν θετικά, στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.
Η χρήση της ξυλείας CLT (Cross-Laminated Timber) και MPP (Mass Plywood Panels) για την κατασκευή σύγχρονων οικολογικών κτιρίων, χαρακτηρίζεται από πολλούς αρχιτέκτονες ως άριστη επιλογή γιατί:
- Τα περιβαλλοντικά οφέλη που μπορεί να προσφέρει το ξύλο είναι τεράστια, αφού για την παραγωγή του απαιτείται ελάχιστη ενέργεια και αφήνει το μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα σε σχέση με τον χάλυβα και το σκυρόδεμα.
- Η ποιότητα των κτιρίων σε πολλά σημεία είναι ανώτερη σε σχέση με τα συμβατικά υλικά, έχουν μικρότερο βάρος και μειώνεται ο χρόνος αποπεράτωσης τους τουλάχιστον κατά 50%.
Λόγω των σπουδαίων μηχανικών ιδιοτήτων που έχουν τα δύο αυτά σύγχρονα υλικά, καθώς επίσης και η άριστη αντοχή που εμφανίζουν απέναντι στην φωτιά, λόγω της χαμηλής τους θερμικής αγωγιμότητας, οι οικοδομικοί κανόνες που περιόριζαν το ύψος των ξύλινων κτιρίων, σήμερα σε πολλές προηγμένες χώρες, ερευνώνται και επανεξετάζονται, με αποτέλεσμα τα πολυώροφα κτίρια από ξύλο, να παρουσιάζουν παγκοσμίως ραγδαία αύξηση.
Στο διαδίκτυο σήμερα, υπάρχει μια τεράστια αρθρογραφία, με απόψεις και έργα κορυφαίων αρχιτεκτόνων που θεωρούν την χρήση των CLT στις κατασκευές, ως το ιδανικό δομικό υλικό.
Στη συνέχεια επιλέξαμε και παρουσιάζουμε περιληπτικά, τα πιο χαρακτηριστικά έργα και τις πιο ενδιαφέρουσες απόψεις, κάποιων σπουδαίων αρχιτεκτόνων, που έχουν ήδη εντάξει το ξύλο στις κατασκευές τους, θεωρώντας το ως μια ενδιαφέρουσα και καινοτόμο λύση για το περιβάλλον και όχι μόνο!
Για πληρέστερη και πιο αναλυτική ενημέρωση, σας προτείνουμε να επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες των αρχιτεκτόνων.
Andrew Waugh.
Ιστοσελίδα: http://waughthistleton.com
Πρωτοπόρος στην αρχιτεκτονική αναζήτηση για ψηλά ξύλινα κτήρια με πρώτο έργο του το Murray Grove το οποίο, όταν ολοκληρώθηκε το 2009, θεωρήθηκε ως το ψηλότερο σύγχρονο κτίριο κατοικιών από ξύλο στον κόσμο.
Το 2010 του απονεμήθηκε το μετάλλιο του προέδρου του Royal Institute of British Architects (RIBA), για την έρευνά του σχετικά με τις δομές ξυλείας για πολυώροφα κτίρια.
Σήμερα ο Andrew Waugh τυγχάνει διεθνούς αναγνώρισης και έχει τιμηθεί με αρκετά βραβεία. Συμμετέχει σε συνέδρια και διαλέξεις σε όλο τον κόσμο διδάσκοντας τα οφέλη της αρχιτεκτονικής του ξύλου.
«Ο 21ος αιώνας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως η αρχή της εποχής του ξύλου».
Για τον Andrew Waugh, η κατασκευή κτισμάτων από ξύλο είναι εξαιρετικά γρήγορη, εξαιρετικά ακριβής, και δημιουργεί χώρους εκπληκτικής ομορφιάς. Προσθέτει μάλιστα, ότι:
«Τα κτίρια αυτά σε κάνουν να αισθάνεσαι πολύ βολικά, είναι πολύ ανθεκτικά και πολύ στέρεα».
Ο Andrew Waugh έχει κατασκευάσει μια σειρά οικοδομημάτων από CLT, ανάμεσα τους το εννέα ορόφων κτήριο Murray Grove, το οποίο όταν ολοκληρώθηκε το 2009, θεωρήθηκε ως το ψηλότερο σύγχρονο κτίριο κατοικιών από ξύλο στον κόσμο.
Σύμφωνα με τον Andrew Waugh:
«Η κατασκευή κτισμάτων από ξύλο είναι εξαιρετικά γρήγορη, εξαιρετικά ακριβής και δημιουργεί χώρους εκπληκτικής ομορφιάς. Τα κτίρια αυτά σε κάνουν να αισθάνεσαι πολύ βολικά, είναι πολύ ανθεκτικά και πολύ στέρεα.
Μια κατασκευή με CLT μπορεί να αποπερατωθεί κατά 50% γρηγορότερα από ένα κτίριο από σκυρόδεμα, απαιτεί μικρότερο αριθμό παραδόσεων υλικών στο εργοτάξιο και προσφέρει ένα πολύ πιο ευχάριστο περιβάλλον για τους εργάτες που δουλεύουν στην οικοδομή.
Τα κτίρια είναι σίγουρα πολύ καλύτερης ποιότητας. Μάλιστα λόγω των εξαιρετικών ιδιοτήτων στη θερμομόνωση και ηχομόνωση των CLT, κάποιοι κάτοικοι στο πρώτο μας κτίριο στο Murray Grove μας λένε πως ότι δεν χρειάστηκε ποτέ να ανάψουν το σύστημα θέρμανσης και ποτέ δεν άκουσαν φωνές και θορύβους από τους γείτονες».
Alex de Rijke.
Ιστοσελίδα: http://drmm.co.uk/
Η έρευνα και η εφαρμογή των σύγχρονων υλικών, τεχνολογιών και μεθόδων κατασκευής που εφαρμόζει, βοήθησαν τη dRMM να αναγνωριστεί παγκοσμίως ως πρωτοπόρος στη μηχανική σχεδίαση ξύλινων κατασκευών.
Ο Alex de Rijke και η dRMM ήταν υπεύθυνοι για τα πρώτα σχολικά κτίρια του Ηνωμένου Βασιλείου που κατασκευάστηκαν από ξυλεία CLT, τα κτίρια σχολικής μουσικής και αθλητισμού του Kingsdale.
Έχει διδάξει σε διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα αρχιτεκτονικής, συμπεριλαμβανομένης της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Λονδίνου και της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Ντίσελντορφ.
Διετέλεσε Κοσμήτορας Αρχιτεκτονικής στο Royal College of Art από το 2011-2015.
Έχει δώσει διαλέξεις σε πολλά συνέδρια για μια σειρά θεμάτων όπως: Αρχιτεκτονική Ξύλου και Κατασκευή, Προκατασκευασμένη και Κινητή Αρχιτεκτονική και η σχέση μεταξύ Αρχιτεκτονικής και Υγείας.
Το 2017 η dRMM έλαβε την κορυφαία διάκριση αρχιτεκτονικής του Ηνωμένου Βασιλείου, το βραβείο RIBA Stirling, για το σχεδιασμό της προβλήτας Hastings, της οποίας ο Alex de Rijke ήταν ο αρχιτέκτονας του έργου.
Σύμφωνα με τον Alex de Rijke
«Το CLT αποτελεί το μέλλον στις κατασκευές.
Η ξυλεία αποτελεί το νέο σκυρόδεμα».
«Η ξυλεία CLT χαρακτηρίζεται από τα σημαντικά πλεονεκτήματα που διαθέτει όσον αφορά τα περιβαλλοντικά οφέλη, την ταχύτητα κατασκευής, το βάρος του κτιρίου και το τελικό αποτέλεσμα, σε σχέση με τις ανοικοδομήσεις από χάλυβα, σκυρόδεμα και τοιχοποιία» και συμπληρώνει:
«Ο 17ος αιώνας ήταν η εποχή του λίθου.
Ο 18ος αιώνας ήταν η εποχή του τούβλου.
Ο 19ος αιώνας ήταν η εποχή του σιδήρου.
Ο 20ος αιώνας ήταν του σκυροδέματος.
Ο 21ος αιώνας προβλέπεται να είναι η εποχή του ξύλου».
Ο Alex de Rijke δηλώνει επίσης ότι ο μεγαλύτερος ανασταλτικός παράγοντας στην εφαρμογή μιας νέας εποχής στην αρχιτεκτονική με ξύλο, είναι οι προκαταλήψεις.
Παρόλο που η dRMM έχει ήδη σχεδιάσει πάνω από 30 κτίρια από CLT και έχει κτίσει 12, δηλώνει ότι εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με προκαταλήψεις για την αντικατάσταση του σκυροδέματος με ξύλο.
Michael Green.
Ιστοσελίδα: http://www.mg-architecture.ca/
Το 2012 ίδρυσε την Michael Green Architecture (MGA) στο Βανκούβερ του Καναδά και γρήγορα απέκτησε παγκόσμια φήμη ως ειδικός στα ψηλά ξύλινα κτήρια.
Διεξάγει διαλέξεις σε διεθνές επίπεδο σχετικά με την χρήση του ξύλου ως κυρίαρχο δομικό υλικό και η ομιλία του το 2013, με τίτλο «Γιατί πρέπει να κατασκευάσουμε ξύλινους ουρανοξύστες», που δημοσιεύεται στο www.ted.com έχει ξεπεράσει τους 1.300.000 αναγνώστες.
Ο Michael Green πιστεύει ότι η ξύλινη αρχιτεκτονική είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον και εξίσου αξιόπιστη και ασφαλής όσο αυτή του χάλυβα και του σκυροδέματος.
Εκτός από την MGA, ο Michael Green δημιούργησε επίσης ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ονομάζεται Design Build Research για να επικεντρωθεί στην βιώσιμη αρχιτεκτονική, την έρευνα, την εκπαίδευση και την καινοτομία, ώστε να βοηθήσει τους νέους σχεδιαστές να μάθουν πώς να δημιουργούν κατασκευές από ξύλο.
Είναι συνεργάτης του Βασιλικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής του Καναδά και έχει τιμηθεί με δυο βραβεία καινοτομίας της Βόρειας Αμερικής, και τρία μετάλλια Governor General’s Medals Architecture (τα υψηλότερα βραβεία για έναν Καναδό Αρχιτέκτονα).
Τον Μάιο του 2018 η Michael Green Architecture εξαγοράστηκε από την Katerra τον αμερικάνικο τεχνολογικό και κατασκευαστικό κολοσσό που έχει σαν σκοπό να επαναπροσδιορίσει την κατασκευαστική βιομηχανία, υιοθετώντας την προσέγγιση νέων και βιώσιμων συστημάτων δόμησης στον σχεδιασμό των κτηρίων.
«Ο χάλυβας και το σκυρόδεμα έχουν διαμορφώσει τα τελευταία 150 χρόνια την όψη της γης».
«Σαν υλικά είναι υπέροχα γιατί επιτρέπουν την ανοικοδόμηση πολύ μεγάλων κτιρίων, γεφυρών και δρόμων, αλλά σήμερα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι πρόκειται για υλικά η παραγωγή των οποίων είναι ενεργοβόρος και αφήνουν σημαντικά απορρίμματα που περιέχουν άνθρακα.
Τόσο οι κλιματολογικές αλλαγές όσο και η ανάγκη κατασκευής περισσότερων κατοικιών στα αστικά κέντρα έρχονται σε σύγκρουση με την επισταμένη ανάγκη να βρεθούν λύσεις ανοικοδόμησης με χαμηλά επίπεδα ενέργειας και χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Το ξύλο είναι ανανεώσιμο υλικό που παράγεται με την βοήθεια της ηλιακής ενέργειας και μας προσφέρει έναν νέο τρόπο να σκεφτούμε πώς ακριβώς θέλουμε να είναι το μέλλον μας. Πράγμα που σημαίνει ότι έχουμε ανάγκη να ανακαλύψουμε για άλλη μια φορά τα οφέλη του ξύλου, να το επεξεργαστούμε ώστε να αποκτήσει μεγαλύτερη αντοχή και να προέρχεται από διαχειριζόμενες δασικές εκτάσεις».
Στο 240 σελίδων βιβλίο του Michael Green, «The Case for Tall Wood Buildings» που δημοσιεύτηκε το 2012, προτρέπει τους αρχιτέκτονες και τους πολιτικούς μηχανικούς να αντικαταστήσουν τον χάλυβα και το σκυρόδεμα με ξυλεία από διαχειριζόμενα δάση.
Μία από τις τελευταίες εξελίξεις στην κατασκευή υψηλών κτιρίων με κυρίαρχο υλικό το ξύλο, είναι και η υιοθέτηση των υβριδικών συστημάτων.
Τα υβριδικά συστήματα αποτελούνται από ένα συνδυασμό επεξεργασμένης ξυλείας CLT με στοιχεία από χάλυβα και γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή, γιατί καθιστούν δυνατή την κατασκευή κτιρίων πιο σύνθετης μορφής.
Alex Smith.
Ιστοσελίδα: https://www.hawkinsbrown.com/
Ο Alex Smith της Βρετανικής εταιρείας Hawkins Brown, που βρίσκεται πίσω από την οικοδόμηση του ψηλότερου κτιρίου από υβριδικό CLT στην Ευρώπη, πιστεύει ότι τα υβριδικά συστήματα είναι πιο ελκυστικά για τους κατασκευαστές ακινήτων, οι οποίοι αρχικά ήταν «αρνητικοί» στη χρήση του ξύλου.
«Τα υβριδικά συστήματα ξυλείας έχουν πολλές δυνατότητες ώστε να γίνουν πιο βιώσιμα πιο φιλόδοξα και πιο ελκυστικά».
Το έργο του, το οποίο ονομάζεται The Cube (Ο Κύβος) αφορά ένα συγκρότημα διαμερισμάτων συνολικού ύψους 33 μέτρων. Το συγκρότημα διαθέτει μια κυρίαρχη δομή από CLT, αλλά περιλαμβάνει και ορισμένα στοιχεία από χάλυβα τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργήσουν προεξοχές.
«Η συγκεκριμένη κατασκευή συνδυάζει την ακαμψία του χάλυβα με τα καλύτερης μονωτικής ικανότητας προκατασκευασμένα ξύλινα πάνελ CLT και αποτελεί μια άριστη ενιαία λύση η οποία αποτελείται κατά το 90% από ξυλεία. Συχνά παρομοιάζω αυτή την μέθοδο ανοικοδόμησης με τα συστήματα ραφιών της Ikea, όπου ένα απλό χαλύβδινο σταυροειδές στήριγμα μπορεί να ενισχύσει την κατασκευή, παρά το ότι εμφανίζεται να είναι σχετικά λεπτό».
Anssi Lassila.
Ιστοσελίδα: http://oopeaa.com/
Ο Anssi Lassila είναι αρχιτέκτονας και ιδρυτής της OOPEAA ένα από τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονικά γραφεία της Φινλανδίας.
Η αρχιτεκτονική του συνδυάζει μια γλυπτική μορφή με παραδοσιακά υλικά και καινοτόμες τεχνικές και έχει εκτεταμένη εμπειρία στην αρχιτεκτονική με βασικό υλικό το ξύλο. Έχει τιμηθεί με πολύ σημαντικά βραβεία και διακρίσεις τόσο στη Φινλανδία όσο και στο εξωτερικό.
Ο Annsi Lassila θέλησε να αλλάξει την αντίληψη του κοινό σε σχέση με την πυρασφάλεια των ξύλινων κτηρίων, όταν η Φινλανδία το 2010 άλλαξε τον κώδικα ανοικοδόμησης επιτρέποντας για πρώτη φορά την κατασκευή ξύλινων κτιρίων των οκτώ ορόφων.
«Όταν μια κατασκευή γίνεται σύμφωνα με τους κανονισμούς, ένα ξύλινο κτίριο είναι 50 φορές πιο ασφαλές σε περίπτωση πυρκαγιάς από ότι μια αντίστοιχη πολυκατοικία από σκυρόδεμα».
Το κτίριο διαμερισμάτων Puukuokka, το οποίο έχει βραβευθεί με το Βραβείο Finlandia, είναι το ψηλότερο στο είδος του στη χώρα, κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από CLT με ειδική πυρασφαλή επίστρωση.
Στην συνέχεια παρουσιάζουμε μερικές επίσης αξιόλογες κατασκευές, που βασίζονται στην ξυλεία CLT (Cross-Laminated Timber). Κάποιες βεβαίως είναι ακόμη στο στάδιο της κατασκευής.
Origine Ecocondos, Κεμπέκ, ΚΑΝΑΔΑΣ
13 Όροφοι, 41 μέτρα ύψος Κατάσταση: Ολοκληρώθηκε το 2017
Αρχιτέκτονας: YVAN BLOUIN
Ιστοσελίδα: http://www.yvanblouinarchitecte.com
Brock Commons Tallwood House, Βανκούβερ, ΚΑΝΑΔΑΣ
18 Όροφοι. Κατάσταση: Ολοκληρώθηκε το 2017
Αρχιτέκτονας: Acton Ostry της Architects Inc.
Ιστοσελίδα: http://www.actonostry.ca/
Mjøstårnet Brumunddal, ΝΟΡΒΗΓΙΑ
18 Όροφοι. Κατάσταση: Υπό κατασκευή
Αρχιτέκτονας: Voll Arkitekter.
Ιστοσελίδα: http://www.vollark.no/
Silva, Μπορντό, ΓΑΛΛΙΑ
18 Όροφοι. Κατάσταση: Υπό κατασκευή
Αρχιτέκτονας: BELLECOUR Architectes.
Ιστοσελίδα: https://www.studiobellecour.com/
HoHo, Βιέννη, ΑΥΣΤΡΙΑ
24 Όροφοι Κατάσταση: Υπό κατασκευή
Αρχιτέκτονας: RLP Rüdiger Lainer + Partner
Ιστοσελίδα: http://www.hoho-wien.at/
W350 Τόκιο, ΙΑΠΩΝΙΑ
350 μέτρα ύψος και πάνω από 70 ορόφους! Κατάσταση: Πρόταση
Αρχιτέκτονας: Όμιλος Nikken Sekkei για την Sumitomo Forestry Co.
Ιστοσελίδα: http://sfc.jp/english/
Σχετικά άρθρα:
– CLT: Ένα νέο προϊόν ξύλου, πολλά υποσχόμενο στις δομικές κατασκευές
– Πως το ξύλο μπορεί να σώσει τον πλανήτη από την κλιματική αλλαγή!
– Ο μεγαλύτερος ξύλινος ουρανοξύστης στον κόσμο, θα κατασκευαστεί στο Τόκιο και θα έχει ύψος 350 μέτρα!