Πριονοταινίες ξύλου: Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε και γιατί

Ένας οδηγός για τη σωστή επιλογή της κατάλληλης πριονοταινίας.

Tου: Δημητρίου Πιστή | Πολιτικού Μηχανικού (ΕΜΠ) – Συνιδιοκτήτη της εταιρείας κοπτικών εργαλείων ΒΙ.ΕΠΕ.ΚΟ.
Επιμέλεια: Γιάννακας Ιωάννης | Εκδότης eWOOD. Εικόνες & Γραφικά: Εκδόσεις eWOOD.

Από τα παλαιά χρόνια οι άνθρωποι προσπαθούσαν να εφευρίσκουν τρόπους για να κάνουν την δουλειά τους αποδοτικότερα. Έτσι, για την κοπή του ξύλου το πριόνι για ένα άτομο, έγινε το διπλό πριόνι που το χρησιμοποιούσαν δυο άτομα και μετά, τo 1809 το έκαναν μηχανή.

Ο Άγγλος William Newberry είχε αρχικά την ιδέα να το ενώσουν σε ένα βρόχο, ώστε με την βοήθεια δύο τροχαλιών, να κινείται ασταμάτητα προς μία κατεύθυνση και να κόβει πολύ γρηγορότερα χωρίς την ανθρώπινη μυϊκή δύναμη.

Η πριονοταινία ήταν μια επινόηση του ανθρώπου, που ξεκίνησε για την επεξεργασία του ξύλου, αλλά έγινε πολύ σημαντική καθώς έχει πάρα πολλές εφαρμογές και σε πολλά βιομηχανικά προϊόντα πέρα από το ξύλο.

Κατά την διάρκεια των χρόνων και όπως η τεχνολογία των υλικών εξελισσόταν συνεχώς, φτάσαμε στο σήμερα, όπου έχουμε διαφόρους τύπους υλικών και ποιότητες πριονοταινίας προκειμένου να διαλέξουμε τη σωστή.

Για την επεξεργασία του ξύλου, μέχρι πρότινος στην Ελλάδα, οι ξυλουργοί σε συντριπτική πλειοψηφία, χρησιμοποιούσαν  τον χάλυβα ποιότητας C75 ή και κατώτερο χάλυβα με μέγιστη σκληρότητα 42-45HRC.
Οι διάφοροι παραγωγοί αγόραζαν το έλασμα για την κατασκευή πριονοταινίας και στην συνέχεια με τη βοήθεια πρέσας, διαμόρφωναν την οδόντωση της σε ίσια δόντια.
Η συνηθέστερη διάσταση των δοντιών, ήταν αυτή με βήμα δοντιού 10mm. Στη συνέχεια τα πωλούσαν σε ρολά στα κατά τόπους τροχεία, τα οποία με την σειρά τους συγκολλούσαν την πριονοταινία στο επιθυμητό μήκος περιφέρειας της πριονοκορδέλας του πελάτη.

Ο σωστότερος όρος για το συγκεκριμένο κοπτικό, θεωρούμε πως είναι ο όρος «πριονοταινία», αντί του πιο συνηθισμένου σε πολλούς ξυλουργούς «πριονοκορδέλα», μιας και ο δεύτερος αφορά το μηχάνημα που εφαρμόζεται η πριονοταινία.

Στην ακόλουθη παρουσίαση, θα ασχοληθούμε με τις πριονοταινίες για μικρά μηχανήματα ξυλουργικών εργασιών και όχι για μεγάλους καταρράκτες πριστηρίων, αν και οι αρχές είναι οι ίδιες.

Τα κύρια χαρακτηριστικά σήμερα μίας πριονοταινίας, είναι το είδος του υλικού κατασκευής της και τα γεωμετρικά της χαρακτηριστικά.

ΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΜΙΑΣ ΠΡΙΟΝΟΤΑΙΝΙΑΣ

Οι πριονοταινίες σήμερα, κατασκευάζονται από χάλυβα και διακρίνονται σε:

1. Απλές από χάλυβα τύπου C75,
2. Σκληρυμένες (Carbon Μαύρες),
3. Διμεταλλικές Μ42,
4. Καρβιδίου TCT.

1. Πριονοταινίες απλές από χάλυβα τύπου C75.

Είναι η κατώτερη κατηγορία κατασκευής πριονοταινίας από απλό χάλυβα τύπου C75 όπως προαναφέρθηκε, ο οποίος τείνει να εξαλειφθεί, καθώς πλέον δεν προσφέρεται ούτε ως η πιο οικονομική λύση και χρησιμοποιείται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις. Το μόνο τους πλεονέκτημα είναι πως μπορεί να τροχιστεί με λίμα από τον χρήστη.

Η αμέσως επόμενη κατηγορία είναι το ίδιο υλικό χάλυβα, αλλά με ενανθράκωση (σκλήρυνση) μόνο της οδόντωσης. Είναι η πιο φθηνή λύση και αποτελεί μονόδρομο για κάποιον που θέλει να ακονίζει τη λάμα μόνος του.

2. Πριονοταινίες σκληρυμένες (Carbon Μαύρες).

Αυτή η κατηγορία είναι βελτιωμένη με ενανθράκωση της λάμας και της οδόντωσης, αλλά και της ράχης της πριονοταινίας. Η διεθνής της ονομασία είναι Carbon, αλλά στην Ελλάδα συνηθίστηκε η ονομασία «μαύρη», από το μαύρο χρώμα που είχαν στην αρχή οι εν λόγω λάμες, αν και τώρα λόγω της ενανθράκωσης πλέον δεν έχουν.

Ο λάμες αυτές είναι ακόμη πιο σκληρές (σε ακραίες περιπτώσεις φθάνουν της κακής ποιότητας διμεταλλικές) και είναι μια καλή λύση, ωστόσο τα τελευταία 3 χρόνια οι τιμές τους δεν είναι καθόλου ανταγωνιστικές καθώς συνεχώς μειώνεται η τιμή στα διμεταλλικά.

Μεγάλο τους μειονέκτημα είναι η ψαθυρότητα (παραμόρφωση του υλικού πριν τη θραύση) που δημιουργεί εύκολα ραγίσματα και σπασίματα, ιδιαίτερα σε λάμες που ο κατασκευαστής προσπάθησε να δώσει υπερβολική σκληρότητα.

Άλλο επίσης μειονέκτημα είναι πως μερικές φορές το υλικό τους, τείνει να είναι στραβό (εξαιτίας κακής διαδικασίας ενανθράκωσης), κάτι στο οποίο στις carbon που δεν είναι μαύρες έχει μάλλον εξαλειφθεί.

Οι λάμες αυτές αποτελούν την καλύτερη λύση, καθώς υπάρχουν σε πολύ μεγάλη ποικιλία διαστάσεων και οδοντώσεων για κάθε κοπή.

3. Πριονοταινίες διμεταλλικές Μ42.

Μια πολύ σημαντική κατηγορία, είναι οι πριονοταινίες από διμεταλλικό υλικό, με καλύτερο όλων, το υλικό τύπου Μ42. Εδώ έχουμε πριονοταινίες που φθάνουν τα 68HRC σκληρότητας στο δόντι και παράλληλα έχουν ελαστικότητα ώστε να μην ρηγματώνουν και σπάνε.

Οι πριονοταινίες αυτές έχουν το ίδιο υλικό με αυτές για τα μέταλλα και υπάρχουν σε πολλές πλέον διαστάσεις και οδοντώσεις για κάθε επιλογή. Είναι η βέλτιστη και παράλληλα η πιο οικονομική λύση, καθώς οι τιμές τους έχουν πέσει πολύ και είναι σαφώς πολλαπλάσια ανώτερες ακόμη και των carbon σε διάρκεια χρήσης.

Οι διμεταλλικές πριονοταινίες, επανατροχίζονται κανονικά, αλλά πάντα με μειωμένη αντοχή στην χρήση μετά το πρώτο τρόχισμα.

Το μόνο τους μειονέκτημα είναι η μικρή γκάμα σε διαστάσεις. Στη ΒΙ.ΕΠΕ.ΚΟ. θα βρείτε διμεταλλικές λάμες ξύλου από 13 – 41 mm.

4. Πριονοταινίες καρβιδίου TCT.

Η πριονοταινία καρβιδίου TCT Panthro Cut, είναι ίσως η καλύτερη λάμα πριονίσματος ξύλου.

Κατασκευασμένη με δόντια καρβιδίου, αυτή η λάμα μας επιτρέπει να κόβουμε εξαιρετικά λείες λεπτές τάβλες ή πηχάκια ακόμη και καπλαμάδες με ελάχιστη σπατάλη και χωρίς πλάνισμα στην συνέχεια. Οι ξυλουργοί που απαιτούν το καλύτερο θα εντυπωσιαστούν. Η σχεδίαση εναλλασσόμενου δοντιού (vari-tooth) ελαχιστοποιεί τους κραδασμούς και μειώνει τις αρμονικές, δίνοντας τέλειο φινίρισμα.

Αυτή η πριονοταινία είναι η ιδανική λεπίδα για όποιον κόβει σκληρά ή εξωτικά ξύλα, παρέχοντας εξαιρετικά ομαλή ποιότητα κοπής με ελάχιστη απώλεια υλικού και μπορεί να ακονιστεί ξανά 2 και 3 φορές! Η μεταβλητή απόσταση των δοντιών μειώνει σημαντικά τους κραδασμούς ενώ παράγει κομψές, λείες τομές. Διατίθενται σε 13, 27 και 34mm φάρδος.

Μία ιδιαιτερότητα που οφείλουν να γνωρίζουν οι ξυλουργοί, είναι πως σήμερα υπάρχουν ειδικές λάμες καρβιδίου για ξύλο, καθώς οι περισσότερες λάμες καρβιδίου είναι συνήθως για μέταλλα και πως το πάχος του καρβιδίου έχει να κάνει με την δυνατότητα επανατροχίσματος ή όχι.

Οι λάμες αυτές διακινούνται σήμερα στην αγορά, σε χαμηλές τιμές πριονοταινίας καρβιδίου μικρού πάχους, που δεν μπορούν να επανατροχιστούν και στην ουσία είναι «ακριβότερες» των αντίστοιχων δήθεν «ακριβότερων».

Τέλος, σχετικά με τα σημερινά υλικά κατασκευής μιας πριονοταινίας,  θα πρέπει να αναφερθούμε και σε δυο νέες τεχνολογίες κατασκευής πριονοταινίας που η μία έχει χρήση στην επεξεργασία ξύλου και ιδιαίτερα στην κοπή κόντρα πλακέ και MDF και η άλλη για την κοπή σύνθετων υλικών, που οι κλασικές πριονοταινίες δεν έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα.

Είναι οι νέες πριονοταινίες με κολλημένους μικρούς κόκκους καρβιδίου (ή διαμαντιού αλλά όχι για ξύλα) και οι οποίες κάνουν πολύ καθαρές κοπές με μεγάλη διάρκεια ζωής, χωρίς να επηρεάζονται από την ρητίνη και τις προσμίξεις που υπάρχουν σε αυτά τα υλικά.

ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΙΑΣ ΠΡΙΟΝΟΤΑΙΝΙΑΣ

Τα κύρια γεωμετρικά χαρακτηριστικά μιας πριονοταινίας είναι:

• Το μήκος της περιφέρειας της.
• Το φάρδος και το πάχος της λάμας.
• Ο βηματισμός και ο τύπος της οδόντωσης.
• Ο τύπος και οι διαστάσεις που έχει το τσαπράζι (από την τουρκική λέξη capraz που σημαίνει σταυρωτό).

ΜΗΚΟΣ ΠΡΙΟΝΟΤΑΙΝΙΑΣ

Το μηχάνημα (πριονοκορδέλα) είναι αυτό που μας καθορίζει το μήκος της περιφέρειας και το μέγιστο φάρδος της λάμας που θα έχει η πριονοταινία.

ΦΑΡΔΟΣ ΠΡΙΟΝΟΤΑΙΝΙΑΣ

Για ίσιες κοπές, προτιμούμε πάντα το μέγιστο φάρδος που δέχεται η πριονοκορδέλα. Έτσι έχουμε την καλύτερη και πιο ευθύγραμμη κοπή, καθώς έχουμε την μέγιστη υποστήριξη από την ράχη της λάμας.

Για καμπύλες κοπές, θα πρέπει να γνωρίζουμε πως το φάρδος είναι σημαντικό. Όσο μικρότερο είναι το φάρδος, τόσο πιο μικρές καμπύλες μπορούμε να πραγματοποιήσουμε.

Γενικώς τα φάρδη μιας πριονοταινίας ξεκινούν από τα 6mm για πολύ καμπύλες κοπές, αλλά αυτά είναι και τα πιο ευαίσθητα φάρδη, καθώς η ράχη τους είναι της τάξεως των 2mm και κάτι.

ΠΑΧΟΣ ΠΡΙΟΝΟΤΑΙΝΙΑΣ

Το πάχος της πριονοταινίας έχει να κάνει με την σταθερότητα της κοπής, την αντοχή της λάμας στην καταπόνηση της και στην ποιότητα κοπής που επιδιώκουμε.

Το πάχος της πριονοταινίας είναι είναι επίσης σημαντικό να μην είναι υπερβολικό σε σχέση με τη διάσταση από την τροχαλία της πριονοκορδέλας μας.

Μια παχιά λάμα πριονοταινίας:

• Αντέχει διαχρονικά σε μεγαλύτερη καταπόνηση.
• Κάνει ίσιες τομές στο ξύλο.
• Δημιουργεί μεγαλύτερες τομές κοπής στο ξύλο.
• Απαιτεί μεγάλη διάμετρο της τροχαλίας της πριονοκορδέλας.

Όσο μικραίνει η διάμετρος της τροχαλίας του μηχανήματος της πριονοκορδέλας, τόσο λιγότερο επιθυμητό είναι να αυξάνουμε το πάχος της λάμας.

• Μία παχιά λάμα μπορεί να λειτουργήσει και σε μικρής ακτίνας τροχαλία, αλλά η κόπωση που προκαλεί το υλικό κοπής, θα προκαλέσει ρηγματώσεις στη λάμα και τελικά θα την σπάσει γρηγορότερα από το αναμενόμενο.
• Αν έχουμε ένα μικρό σε διαστάσεις μηχάνημα πριονοκορδέλας, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούμε πιο παχιά πριονοταινία από την προτεινόμενη.
• Αν έχουμε συχνά ραγίσματα και σπασίματα της λάμας, τότε θα πρέπει να δοκιμάσουμε μικρότερο πάχος και πιο ελαστικό υλικό λάμας.
• Αν η λάμα είναι πολύ παχιά σε σχέση με τη διάμετρο της τροχαλίας, τότε θα παρουσιάσει ρηγματώσεις και θα σπάσει.

Τα συνιστώμενα μεγέθη λάμας, με βάση τη διάμετρο της τροχαλίας μιας πριονοκορδέλας.

Διάμετρος Τροχαλίας σε cm.	10-15	15-20	20-27	27-45	25-60	50-75	>75
Πάχος Λάμας σε mm.	0,40	0,45	0,50	0,65	0,80	0,90	1,00- 1,60

 

ΒΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΥΠΟΙ ΟΔΟΝΤΩΣΗΣ

Ο βηματισμός της οδόντωσης μια πριονοταινίας μετριέται γενικά ανά τον κόσμο σε TPI (tooth per in – δόντια ανά ίντσα*) ή μπορεί να τον δούμε και σε χιλιοστά βήματος δοντιού που αναφέρεται στην απόσταση μεταξύ δυο συνεχόμενων κορυφών δοντιού.
(*1 ίντσα = 25,40 mm)

Οι συνηθέστερες οδοντώσεις για γενικές ξυλουργικές εργασίες είναι τα 3tpi και τα 2tpi, δηλαδή 8,40mm ή 12,70mm ανά κορυφή.

Όσο μεγαλύτερο είναι το δόντι, τόσο πιο γρήγορη είναι η κοπή, γιατί το δόντι έχει μεγάλο βάθος και έχει μεγαλύτερη ικανότητα να μεταφέρει μεγάλες ποσότητες πριονιδιού.
Γενικά, όσο μεγαλύτερο είναι το δόντι, τόσο πιο τραχύ είναι το κόψιμο και τόσο πιο φτωχό είναι το φινίρισμα της επιφάνειας της κοπής. Ωστόσο με τις λάμες καρβιδίου TCT Panthro Cut, έχουμε το πλεονέκτημα της γρήγορης κοπής και του καλού φινιρίσματος της επιφάνειας παράλληλα.

Όσο μικρότερο είναι το δόντι, τόσο πιο αργή είναι η κοπή, καθώς το δόντι έχει μικρό βάθος και δεν μπορεί να μεταφέρει μεγάλες ποσότητες πριονιδιού.

Όσο μικρότερο είναι το δόντι, τόσο πιο λεπτό είναι το κόψιμο και τόσο καλύτερο το φινίρισμα της επιφάνειας της κοπής.

Ένας πολύ γενικός κανόνας είναι να μην έχουμε λιγότερα από 3 δόντια μέσα στο ξύλο που κόβουμε και όχι περισσότερα από 12.

Συνήθως συνιστάται να έχουμε 6 έως 8 δόντια εμπλεκόμενα στην τομή. Εάν έχουμε λιγότερα δεσμευμένα δόντια στην τομή, υπάρχει πιθανότητα να προκληθεί τρέμουλο ή δόνηση. Το κάθε δόντι υπόκειται σε βαθιά τομή και έτσι σε υπερβολικό φορτίο και καταπόνηση. Επίσης, υπάρχει η τάση να «μπουκώνει» το δόντι με πριονίδι.

Και τα δύο προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν ως ένα βαθμό με την προσαρμογή του ρυθμού τροφοδοσίας. Υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις που μπορούμε να καταλάβουμε εάν μια λεπίδα έχει το σωστό βήμα ή εάν το βήμα είναι πολύ λεπτό ή πολύ χοντρό.

Η σημασία του σωστού βήματος δοντιού.

Το βήμα του δοντιού είναι μικρό.

• Η λάμα κόβει αργά.
• Παράγει υπερβολική θερμοκρασία, προκαλώντας πρόωρο σπάσιμο ή γρήγορο χάσιμο του αιθέρα.
• Απαιτείται άσκοπα υψηλή πίεση τροφοδοσίας.
• Απαιτείται άσκοπα υψηλή ιπποδύναμη.
• Η λάμα φθείρεται υπερβολικά.

Το βήμα του δοντιού είναι μεγάλο.

• Η λεπίδα έχει μικρή διάρκεια ζωής κοπής.
• Τα δόντια φθείρονται υπερβολικά.
• Η πριονοταινία δονείται.

Το βήμα του δοντιού είναι σωστό.

• Έχουμε γρήγορη κοπή.
• Μια ελάχιστη ποσότητα θερμότητας δημιουργείται όταν κόβεται η τάβλα.
• Απαιτείται ελάχιστη πίεση τροφοδοσίας.
• Απαιτείται ελάχιστη ιπποδύναμη.
• Η λεπίδα κάνει ποιοτικές κοπές για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Πώς να επιλέξουμε τον σωστό αριθμό δοντιών ανά ίντσα (TPI).

Ο αριθμός των δοντιών ανά ίντσα (TPI) είναι σημαντικός για την επίτευξη του επιθυμητού φινιρίσματος και της σωστής ταχύτητας τροφοδοσίας.

Για την κοπή ξύλου και γενικά υλικού πάχους έως 20 cm, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί μια λεπίδα χονδρού δοντιού 2tpi και για γενική κοπή τάβλας 1,8 cm, τα 4tpi θα παρέχουν γρήγορη κοπή ενώ τα 10tpi θα κόβουν πολύ πιο αργά, αφήνοντας ωστόσο ένα ομαλό φινίρισμα κοπής.

Όταν επιλέγουμε tpi θα πρέπει να θυμόμαστε:

• Περισσότερο tpi (μικρότερο δόντι) δίνει πιο ομαλή αλλά πιο αργή κοπή.
• Λιγότερο tpi (Μεγαλύτερο δόντι) επιτρέπει ταχύτερη κοπή με πιο τραχιά επιφάνεια κοπής.
• Όσο μεγαλύτερο είναι το μέτωπο κοπής του ξύλου προς τεμαχισμό, τόσο μεγαλύτερη οδόντωση χρειαζόμαστε και το ανάποδο.
• Για πιο μικρές κοπές και καλύτερη κοπή συνηθίζονται τα 3tpi, ενώ για πιο χοντρές κοπές και γρήγορη κοπή μεγάλων κομματιών συνηθίζονται τα 2tpi. Για ξεγυριστάρια προτιμούμε οδοντώσεις όχι κάτω από 4tpi.

ΤΥΠΟΙ ΔΟΝΤΙΟΥ

Ο τύπος του δοντιού μιας πριονοταινίας, είναι επίσης πολύ σημαντικός και έχει να κάνει με τον τύπο διαμόρφωσης και τις διάφορες γωνίες του δοντιού.

Η προτιμότερη διαμόρφωση δοντιού για ξύλο είναι ο τύπος Hook (αγκίστρι) και έχει το σχήμα ακριβώς του αγκιστριού ή ο κλασικός τύπος, που είναι γενικά πιο ρηχός με μικρότερες μοίρες κοπής. Ο τελευταίος στην ουσία έχει πιο σταθερό δόντι στην κοπή, αλλά δεν διώχνει το πριονίδι γρήγορα, οπότε κάνει πιο αργές κοπές.

Η γωνία κοπής ή το σχήμα του δοντιού.

Όσο μεγαλύτερη είναι η γωνία κοπής, τόσο πιο επιθετικό είναι το δόντι και τόσο πιο γρήγορο είναι το κόψιμο. Αλλά όσο πιο γρήγορη είναι η κοπή, τόσο πιο γρήγορα θα καταπονηθεί το δόντι και τόσο πιο φτωχό είναι το φινίρισμα της επιφάνειας της κοπής.

Οι επιθετικές λεπίδες είναι κατάλληλες για μαλακά ξύλα, αλλά δεν αντέχουν όταν κόβουμε σκληρά ξύλα.

Όσο μικρότερη είναι η γωνία κοπής, τόσο λιγότερο επιθετικό είναι το δόντι, τόσο πιο αργή είναι η κοπή και τόσο πιο κατάλληλη για σκληρά ξύλα είναι η λάμα.

Τα δόντια αγκίστρου (Hook) έχουν προοδευτική γωνία κοπής και έχουν τη μορφή προοδευτικής ακτίνας. Χρησιμοποιούνται για γρήγορη κοπή όπου το φινίρισμα δεν είναι σημαντικό.

Τα δόντια κλασικής οδόντωσης (σαν της τσουγκράνας) έχουν επίπεδη γωνία κοπής και χρησιμοποιούνται για λεπτό φινίρισμα επιφάνειας κοπής.

Βάθος δοντιού (GULLET).

Είναι η περιοχή για τη μεταφορά του πριονιδιού μέσα στη τομή του ξύλου. Όσο μεγαλύτερο είναι το δόντι (βήμα), τόσο μεγαλύτερο είναι το βάθος.

Γωνία ελευθερίας.

Είναι η γωνία από την άκρη του δοντιού πίσω. Όσο μεγαλύτερη είναι η γωνία, τόσο πιο επιθετικό είναι το δόντι, αλλά τόσο πιο αδύναμο είναι επίσης.

ΤΣΑΠΡΑΖΙ ΠΡΙΟΝΟΤΑΙΝΙΑΣ

Το τσαπράζι σε μια πριονοταινία είναι πάρα πολύ σημαντικό και είναι πολλοί αυτοί που δεν δίνουν την πρέπουσα σημασία, είτε στην αγορά της πριονοταινίας, αλλά το κυριότερο στην επισκευή της.

Μία πριονοταινία για να μπορέσει να κόψει, απαιτεί «αέρα» κατά την έξοδο της, από τα τοιχώματα του υλικού που κόβει.

Αν δεν υπάρχει αυτός ο «αέρας» τότε το πριόνι «σφίγγει» και φυσικά υπερθερμαίνεται, με αποτέλεσμα το «άναμμα» του ξύλου, αλλά το κυριότερο την πρόωρη καταστροφή του υλικού της λάμας και του «αιθέρα» κοπής της.

Όσο μεγαλύτερο είναι το τσαπράζι (πάντα μέχρις ενός σημείου) τόσο πιο γρήγορη κοπή μπορεί να κάνει η κάθε λάμα, αλλά και τόσο χειρότερη είναι η ποιότητα κοπής καθώς αφήνει γραμμές στο ξύλο.

Επομένως χρησιμοποιούμε:

• Μεγάλο τσαπράζι για κοπές σε χοντρά υλικά και για «χοντροκοψιές»
• Μικρό τσαπράζι σε λάμες που απαιτούμε καλή επιφάνεια κοπής και ας αργεί να κόψει η πριονοταινία μας.

Υπάρχουν 3 τύποι στο τσαπράζι:

1. Ο παλαιός, κλασικός και πλέον μη ενδεδειγμένος, με ένα δόντι στα Δεξιά και ένα στα Αριστερά. (Σχ. 8 A).
2. Ο νέος και συνηθέστερος με διάταξη δοντιών Δεξί – Αριστερό – Ίσιο, που έχει την καλύτερη απόδοση. (Σχ. 8 B).
3. Αν θέλουμε να έχουμε ακόμη καλύτερη επιφάνεια κοπής, μπορούμε να εφαρμόσουμε την διάταξη των δοντιών Δεξί -Ίσιο – Αριστερό – Ίσιο, αλλά με τη διάταξη αυτή θα θυσιάσουμε την ταχύτητα κοπής. (Σχ. 8 C)

Πλάτος κοπής (Kerf) ή διάσταση τσαπραζιού.

Ένα επίσης σημαντικό χαρακτηριστικό μιας πριονοταινίας, είναι το πλάτος της κοπής που αφήνει στο υλικό που καλείται να κόψει.

Το πλάτος κοπής εξαρτάται από το συνολικό πλάτος (Kerf) που έχουν τα δόντια της κεφαλής του τσαπραζιού:

• Όσο μεγαλύτερη είναι η κεφαλή κοπής, τόσο μικρότερη είναι η ακτίνα καμπύλης που μπορεί να κοπεί.
• Όσο μεγαλύτερη είναι η κεφαλή κοπής, καθώς η κοπή είναι πιο παχιά, τόσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα του ξύλου που σπαταλάται.
• Όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα του ξύλου που πρέπει να κόψει η λεπίδα, άλλο τόσο μεγαλύτερη είναι και η ιπποδύναμη που χρειάζεται, καθώς η λεπίδα χρειάζεται να κάνει περισσότερη δουλειά.

ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ ΥΛΙΚΟΥ ΚΟΠΗΣ 

Όταν επιλέγουμε τη λάμα με το κατάλληλο βήμα, ένας παράγοντας που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας, είναι η σκληρότητα του υλικού που θέλουμε να κόψουμε.

• Όσο πιο σκληρό είναι το υλικό, τόσο πιο μικρό είναι το βήμα που απαιτείται. Για παράδειγμα, τα εξωτικά σκληρά ξύλα όπως ο έβενος και ο παλίσανδρος ή το τικ απαιτούν λεπίδες με μικρότερο βήμα από τα σκληρά ξύλα όπως π.χ. η βελανιδιά, ο σφένδαμος και η δρυς.
• Τα μαλακά ξύλα όμως, όπως είναι π.χ. το πεύκο, θα μπουκώσουν γρήγορα τη λάμα με μικρή οδόντωση και θα μειώσουν την ικανότητά της να κόβει.

Η ύπαρξη μιας ποικιλίας οδοντώσεων στο ίδιο πλάτος θα μας δώσει πιθανότατα μια αποδεκτή επιλογή για μια συγκεκριμένη εργασία.

Η λάμα από TCT panthro Cut θα κόψει τα περισσότερα ξύλα, αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι όταν κόβουμε ξύλα με υψηλή περιεκτικότητα σε πυρίτιο ή πολύ σκληρά ξύλα, όπως ο έβενος κ.λπ., η λάμα χάνει τον αιθέρα της πιο γρήγορα από ότι όταν κόβετε μαλακά ξύλα.

Αντοχή ράχης

Αντοχή της ράχης είναι η ικανότητα της λάμας να αντιστέκεται στην κάμψη προς τα πίσω. Όσο πιο φαρδιά είναι η λάμα, τόσο ισχυρότερη είναι η αντοχή της ράχης. Ως εκ τούτου, μια λάμα 25mm έχει πολύ μεγαλύτερη αντοχή ράχης από μια λάμα 10mm και κόβει πιο ευθύγραμμα.

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΠΡΙΟΝΟΤΑΙΝΙΑΣ

Δεν χρειάζεται να γίνουν πολλά προκειμένου να συντηρήσουμε μια πριονοταινία, αλλά παρακάτω αναφέρονται μερικές ενέργειες, που θα μας βοηθήσουν να διατηρήσουμε την λάμα της σε κορυφαία απόδοση κοπής.

Καθαρισμός πριονοταινίας.

Θα πρέπει πάντα να καθαρίζουμε την λάμα μας, όταν την βγάζουμε από το μηχάνημα της πριονοκορδέλας.

• Αν αφήσουμε στα αυλάκια της λάμας να υπάρχουν υπολείμματα από την κατεργασία διαφόρων ξύλων και επιφανειών, όπως ρετσίνι, κόλλες, πριονίδια κ.λπ. τότε η λάμα μας σίγουρα θα σκουριάσει. Η σκουριά είναι ένας πολύ μεγάλος εχθρός της λάμας.
• Όταν αφαιρούμε την πριονοταινία από το μηχάνημα μας και δεν πρόκειται να τη χρησιμοποιήσουμε σε κάποιο σύντομο χρονικό διάστημα, συνιστάται να την περάσουμε λίγο λάδι ή ακόμη καλύτερα κερί.

Πρέπει να έχουμε πάντα ένα πανί εμποτισμένο με κερί και να περνάμε τη λάμα. Το κερί θα καλύψει την επιφάνεια της λάμας και θα της δώσει ένα βαθμό προστασίας από τη σκουριά.

Επιθεώρηση πριονοταινίας.

Θα πρέπει πάντα να επιθεωρούμε τη λάμα της πριονοταινίας μας, κάθε φορά που την τοποθετούμε στο μηχάνημα της πριονοκορδέλας μας, για τυχόν ρωγμές, στρογγυλεμένα ή χτυπημένα δόντια, σκουριές και διάφορες ζημιές γενικότερα.

• Δεν θα πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούμε μια λάμα πριονοταινίας, χωρίς να έχει τον απαραίτητο αιθέρα κοπής ή να είναι στραβωμένη γιατί είναι πολύ επικίνδυνη.
• Αν η λάμα μας δεν κόβει, τότε πρέπει οπωσδήποτε να την ακονίσουμε ή ακόμη και να την αντικαταστήσουμε.

Αποθήκευση πριονοταινίας.

Θα πρέπει να αποθηκεύουμε την πριονοταινία μας με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην χτυπηθούν τα δόντια της, αλλά και να μην μας τραυματίσουν.

Μια σωστή μέθοδος είναι να αποθηκεύουμε κάθε πριονοταινία σε ένα γάντζο με τα δόντια της πάντα προς τον τοίχο. Μπορούμε να καρφώσουμε ένα χαρτόνι ή ένα φύλλο ξύλου στον τοίχο, έτσι ώστε τα δόντια της λάμας να προφυλάσσονται από τυχόν ζημιές και να παρέχουν επίσης προστασία στους εργαζόμενους από μικροτραυματισμούς.

Η εταιρεία ΒΙ.ΕΠΕ.ΚΟ. είναι η εταιρεία με την μεγαλύτερη γνώση και εμπειρία σε προϊόντα πριονοταινίας. Μπορεί να σας προμηθεύσει πριονοταινίες για την κοπή πολλών υλικών, όπως ξύλο, μέταλλο, πλαστικό, χαρτί, ψωμί, κρέας ψάρι, πουλερικά, αλλαντικά, αφρολέξ, συνθετικά υλικά, κέβλαρ, κεραμικά κ.λπ. προτείνοντας πάντα την καλύτερη λύση για τη συγκεκριμένη εργασία κοπής που θέλετε να πραγματοποιήσετε.

ΒΙ.ΕΠΕ.ΚΟ:
Δημοκρίτου 7, 19400 Κορωπί Αττικής.
Τηλ. 210 6628911
E-mail: contact@viepeco.gr
www.prionotainies.gr 
www.viepeco.gr