Πηγή άρθρου: https://ecorefibre.eu Επιμέλεια και απόδοση κειμένου: Γιάννακας Ιωάννης | Εκδόσεις ewood
Το EcoReFibre είναι ένα μεγάλο πιλοτικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που διερευνά και βασίζεται σε έξυπνες τεχνολογίες διαλογής και επεξεργασίας, για την ανακύκλωση όλων των απορημάτων που προκύπτουν από τις ινοσανίδες (MDF & HDF), οι οποίες έχουν πλέον ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής τους ως προϊόντα σε διάφορες κατασκευές.
Οι ινοσανίδες (MDF) είναι σήμερα τα πιο διαδεδομένα πάνελ ξύλου παγκοσμίως, τα οποία χρησιμοποιούνται με διάφορους τρόπους στην κατασκευή επίπλων, στον εσωτερικό σχεδιασμό και σε πολλές άλλες κατασκευές.
Η Ευρώπη κατέχει ηγετική θέση στην παραγωγή ινοσανίδων, η οποία φθάνει σε παγκόσμια παραγωγή, πάνω από 100 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως.
Η μεγάλη κατανάλωση που παρατηρείται στην αγορά των ινοσανίδων ξηρής επεξεργασίας, ιδίως αυτών της μέσης πυκνότητας (MDF), όταν αυτές έχουν κάνει τον καταναλωτικό τους κύκλο, οδηγεί κάθε χρόνο στην παραγωγή τεραστίων ποσοτήτων αποβλήτων, τα οποία άλλα καίγονται και άλλα καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εκτιμάται πως μόνο στην Ευρώπη, είναι πολύ πιθανό να έχουν δημιουργηθεί περισσότερα από 60 εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων ινοσανίδων μόνο τα τελευταία πέντε (5) χρόνια. Θα πρέπει δε να σημειωθεί πως σήμερα, δεν υπάρχει καμία εμπορικά βιώσιμη μέθοδος, για την ανακύκλωση τους, σε νέες ινοσανίδες ή άλλα νέα προϊόντα ξύλου.
Με βάση λοιπόν την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης των συγκεκριμένων πάνελ, πέντε (5) εξαιρετικά και πολλά υποσχόμενα πιλοτικά προγράμματα σε συνεργασία με κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα και ενώσεις αλλά και κορυφαίους κατασκευαστές πάνελ της Ευρώπης, ξεκίνησαν μια κοινοπραξία με τίτλο το ακρωνύμιο EcoReFibre (Οικολογικές λύσεις για ανάκτηση δευτερογενών υλικών από ινοσανίδες μετά την κατανάλωση τους) για να δείξουν πώς οι προσεγγίσεις της κυκλικής οικονομίας που συνδέονται με καινοτόμες ψηφιακές τεχνολογίες, θα μπορέσουν να κάνουν την παραγωγή ινοσανίδων στην Ευρώπη πιο βιώσιμη.
Επειδή μέχρι σήμερα όλες οι ινοσανίδες παράγονται κυρίως από ίνες παρθένου ξύλου που προέρχεται από τα δάση και δευτερευόντως από υπολείμματα πριστηρίων, ο στόχος του EcoReFibre είναι μέσω της ανακύκλωσης των ινών που εμπεριέχονται στις χρησιμοποιημένες ινοσανίδες, να μπορέσουν να παραχθούν νέες, επιτυγχάνοντας έτσι μια οικονομία στη χρήση φυσικών πόρων, που μπορεί να φθάσει και το 25%.
Το όλο πρόγραμμα έχει λάβει επιχορήγηση 12 εκατομμυρίων ευρώ από το πρόγραμμα Horizon Europe της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ξεκίνησε τον Μάιο του 2022 και θα διαρκέσει έως τον Απρίλιο του 2026.
Η κοινοπραξία περιλαμβάνει είκοσι (20) οργανισμούς-εταίρους από επτά (7) ευρωπαϊκές χώρες και συγκεκριμένα από το Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία.
Κατά την εναρκτήρια συνάντηση των μελών της κοινοπραξίας που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2022 στην Ουψάλα της Σουηδίας, ο συντονιστής του προγράμματος κ. Στέργιος Αδαμόπουλος καθηγητής του Τμήματος Δασικών Βιοϋλικών και Τεχνολογίας του Σουηδικού Πανεπιστημίου Γεωπονικών Επιστημών, ανέφερε:
«Το έργο EcoReFibre θα διερευνήσει μια καταιγιστική ιδέα για την ανάκτηση πρώτων υλών που υπάρχουν στα απόβλητα των ινοσανίδων, οι οποίες στη συνέχεια θα μπορούν να καταστούν διαθέσιμες για την ανακατασκευή διαφόρων βιομηχανικών προϊόντων».
Η επικύρωση και η επίδειξη των τεχνολογιών ανακύκλωσης του EcoReFibre θα πραγματοποιηθούν σε λειτουργικό περιβάλλον ως πρωτότυπα συστημάτων (TRL7) ή σε σχετικό βιομηχανικό περιβάλλον (TRL6) και περιλαμβάνουν:
- Μια «έξυπνη» γραμμή διαλογής, που θα είναι σε θέση να ταξινομεί αποτελεσματικά τα απορρίμματα των ινοσανίδων μετά το τέλος της ζωής τους.
- Νέες τεχνολογίες εξόρυξης δευτερογενών υλικών που προκύπτουν από αυτές, όπως βαθμονομημένα πολύ λεπτά κομμάτια και ίνες ξύλου με σκοπό τη μετατροπή τους σε νέα πολύτιμα προϊόντα, π.χ. διάφορες ινοσανίδες, μονωτικά προϊόντα, μοριοσανίδες και νέα βιοσύνθετα υλικά.
Η οικονομική βιωσιμότητα των συγκεκριμένων τεχνολογιών ανακύκλωσης, βασίζεται σε μια συνεργατική προσέγγιση της κυκλικής οικονομίας, που εκμεταλλεύεται πολλαπλές οδούς αξιοποίησης των δευτερογενών πρώτων υλών και θα είναι μεταβιβάσιμες και εκμεταλλεύσιμες για πολλές άλλες βιομηχανίες που βασίζονται σε βιολογικά προϊόντα. Οι επιπτώσεις καθώς και τα οφέλη τους, ενσωματώνονται στις προοπτικές που δημιουργούνται στον κύκλο ζωής των προϊόντων, αφού βελτιώνουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Η κοινοπραξία του EcoReFibre
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ
SLU (SWEDISH UNIVERSITY OF AGRICULTURAL SCIENCES):
Κορυφαίο πανεπιστήμιο της Σουηδίας με ιδιαίτερο στόχο στην ανάπτυξη της μάθησης και της εμπειρογνωμοσύνης σε τομείς που αφορούν τους βιολογικούς πόρους και την παραγωγή βιοϋλικών. Το Τμήμα Δασικών Βιοϋλικών και Τεχνολογίας του SLU είναι υπεύθυνο για τον ερευνητικό τομέα της Επιστήμης του Ξύλου και της Τεχνολογίας Ξύλου. Η ομάδα Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ξύλου είναι μία από τις λίγες ερευνητικές ομάδες με πραγματικό προσανατολισμό στην επιστήμη των υλικών και ως εκ τούτου είναι ιδανική για συμμετοχή στην πλατφόρμα Βιοϋλικών που προωθεί το SLU για την περίοδο 2017-2025.
www.slu.se
ESB (ECOLE SUPÉRIEURE DU BOIS):
Γαλλική Σχολή που εκπαιδεύει επιστήμονες και τεχνολόγους ξύλου, από το επίπεδο του τεχνικού έως το επίπεδο του διδάκτορα, για τη γαλλική αλυσίδα δασοκομίας-ξύλου. Διεξάγει επίσης έρευνα που ομαδοποιείται σε δύο ευρύτερα θέματα: άνεση του κτιριακού κελύφους και κυκλική οικονομία του ξύλου. Το έργο EcoReFibre αποτελεί μέρος της συνεχιζόμενης έρευνας του ESB για την έξυπνη και υπεύθυνη ανακύκλωση. Η ESB εδρεύει στη Νάντη της Γαλλίας.
www.esb-campus.fr
FCBA:
Τεχνολογικό ινστιτούτο για τις βιομηχανίες δασών, κυτταρίνης, ξύλου και επίπλων στη Γαλλία. Αποστολή του είναι να προωθεί την τεχνική πρόοδο, να συμμετέχει στη βελτίωση της απόδοσης και να εγγυάται την ποιότητα στη βιομηχανία. Το πεδίο δράσης του καλύπτει το σύνολο των τομέων της δασοκομίας, του ξύλου και του επίπλου, όπως δασοκομία, υλοτομία, πριονιστήρια, χαρτοπολτός και χαρτί, πάνελ με βάση το ξύλο, ξυλουργική, κατασκευές, έπιπλα, συσκευασίες και διάφορα προϊόντα.
www.fcba.fr
NIBIO:
Ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά ινστιτούτα στη Νορβηγία με περίπου 700 υπαλλήλους. Στόχος του είναι να συμβάλλει στην ασφάλεια και στην προστασία των τροφίμων, τη βιώσιμη διαχείριση των πόρων, την καινοτομία και τη δημιουργία αξίας μέσω της έρευνας και της παραγωγής γνώσης.
www.nibio.no
INSTITUT FÜR HOLZTECHNOLOGIE DRESDEN:
Βιομηχανικό ερευνητικό ίδρυμα, από το 1952, με πείρα, τεχνολογική τεχνογνωσία και εξειδικευμένες γνώσεις στους τομείς της ανατομίας και της βιολογίας του ξύλου, της ανάπτυξης υλικών και προϊόντων, της επιφανειακής επίστρωσης, της αξιολόγησης της υγείας των δομικών προϊόντων, των επίπλων και των δομικών στοιχείων.
www.ihd-dresden.de
IVL:
Σουηδικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Ερευνών που διεξάγει προηγμένες έρευνες και εκτελεί στοχευμένες συμβουλευτικές εργασίες σε σχέση με το κλίμα και το περιβάλλον. Υποστηρίζει επίσης τις επιχειρήσεις και τις πολιτικές αρχές, στις προσπάθειές τους για βιωσιμότητα, προκειμένου να επιλύσουν συγκεκριμένα περιβαλλοντικά προβλήματα σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο.
www.ivl.se
ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
EPF (European Panel Federation):
Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία που εκπροσωπεί τους κατασκευαστές πάνελ με βάση το ξύλο, δηλαδή μοριοσανίδες, ινοσανίδες ξηρής επεξεργασίας (MDF), πλάκες με προσανατολισμένο κορμό (OSB), σκληρές πλάκες, μαλακές πλάκες και κόντρα πλακέ. Η EPF έχει μέλη σε 32 ευρωπαϊκές χώρες. Η βιομηχανία ξυλοπλακών της ΕΕ έχει κύκλο εργασιών περίπου 22 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο και παρέχει πάνω από 100.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη. Η παραγωγή ξυλοπλακών στην ΕΕ-27 (+ΕFTA) με βάση τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης 2021-2022, εκτιμάται σε 63,7 εκατομμύρια m³.
www.europanels.org
INNOVAWOOD:
Αποστολή του INNOVAWOOD είναι να προωθήσει την καινοτομία και να αποφέρει επιχειρηματικά οφέλη σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, από τη δασοκομία έως το ξύλο, τα έπιπλα και τις κατασκευές. Το InnovaWood παρέχει μια ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την ανταλλαγή γνώσεων, τις τελευταίες πληροφορίες και την παρακολούθηση των εξελίξεων καθώς και των καινοτόμων τάσεων. Στόχος του InnovaWood είναι να παρέχει στρατηγικό προσανατολισμό στο ευρωπαϊκό οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας, το οποίο εξελίσσεται ανταποκρινόμενο στις παγκόσμιες προκλήσεις.
www.innovawood.com
FEDERLEGNOARREDO:
Ιταλική ομοσπονδία των βιομηχανιών επεξεργασίας ξύλου, φελλού, επίπλων, φωτισμού και επίπλωσης. Ιδρύθηκε το 1945 και συνδέει περισσότερες από 2.100 επιχειρήσεις, από μικρομεσαίες επιχειρήσεις έως ηγέτες του κλάδου, και περιλαμβάνει 11 κλαδικές ενώσεις, 8 συνδεδεμένες ενώσεις και μια ομάδα νέων επιχειρηματιών.
www.federlegnoarredo.it
STEINBEIS EUROPA ZENTRUM:
Συμβουλευτικό ευρωπαϊκό κέντρο που αντιπροσωπεύει πάνω από 30 χρόνια εμπειρίας στη συμβουλευτική καινοτομίας και τη χρηματοδότηση της έρευνας σε ολόκληρη την Ευρώπη και πέραν αυτής. Το STEINBEIS EUROPA ZENTRUM είναι συνδεδεμένο με διεθνείς εταίρους και δίκτυα και είναι δίπλα σε εταιρείες, νεοφυείς επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα και πρωτοβουλίες συνεργατικών σχηματισμών, σε θέματα διαχείρισης καινοτομίας, χρηματοδότησης, εφαρμογών στην ΕΕ, διεθνών αγορών, περιφερειακού και κοινωνικού μετασχηματισμού και πολιτικής καινοτομίας.
www.steinbeis-europa.de
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
DIEFFENBACHER:
Κορυφαίος κατασκευαστής συστημάτων πρέσας και ολοκληρωμένων εγκαταστάσεων παραγωγής για τις βιομηχανίες πάνελ ξύλου, σύνθετων υλικών και ανακύκλωσης. Συνδυάζει τεχνολογίες, διαδικασίες και τεχνογνωσία εφαρμογών με εκτεταμένη συνεργασία με τους πελάτες του, προκριμένου να δημιουργήσει προηγμένες λύσεις και να τους βοηθήσει να επιτύχουν τους επιχειρηματικούς τους στόχους.
www.dieffenbacher.com
SONAE ARAUCO:
Ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πάνελ με βάση το ξύλο στον κόσμο. Το χαρτοφυλάκιό του περιλαμβάνει ένα βιώσιμο φάσμα προϊόντων για έπιπλα, εσωτερική διακόσμηση και κατασκευές, από τα πιο συνηθισμένα έως τα πιο απαιτητικά από τεχνικής άποψης.
www.sonaearauco.com
HOMANIT:
Ένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές λεπτών και φινιρισμένων ινοσανίδων υψηλής ποιότητας, μεσαίας (MDF) και υψηλής πυκνότητας (HDF) της ευρωπαϊκής βιομηχανίας προϊόντων ξύλου με τελικούς αποδέκτες των προϊόντων του τις βιομηχανίες επίπλων, θυρών και επικαλύψεων παγκοσμίως.
www.homanit.org
SMARTPANNEL:
Ο μεγαλύτερος παραγωγός πάνελ MDF στη Νορβηγία. Η SmartPannel θα αναπτύξει ένα νέο βιολογικής βάσης βιώσιμο δομικό στοιχείο, που αποτελείται από ένα μείγμα υπολειμμάτων επεξεργασίας ινοσανίδων με βιολογικά παραγόμενες πολυόλες (ομάδα υδατανθράκων χαμηλής θερμιδικής αξίας που χρησιμοποιούνται και σαν συγκολλητικοί παράγοντες). Στο EcoReFibre εγκαθίσταται και δοκιμάζεται από την SmartPannel μια πρότυπη γραμμή παραγωγής αυτών των δομικών στοιχείων.
www.smartpanel.no
SOPREMA:
Ένας ανεξάρτητος οικογενειακός βιομηχανικός Όμιλος, ο οποίος σήμερα είναι μια από τις κορυφαίες εταιρείες παγκοσμίως στον τομέα της προστασίας, της ενεργειακής απόδοσης και της διαχείρισης των κτιρίων. Η SOPREMA προσφέρει λύσεις υψηλής απόδοσης και τεχνολογίας που ανταποκρίνονται σε όλες τις προκλήσεις οποιασδήποτε ανακαίνισης ή νέας κατασκευής τόσο σε κτίρια κατοικιών όσο και σε επαγγελματικούς χώρους. Τα συστήματα της SOPREMA αναπτύσσονται με τη λογική του οικολογικού σχεδιασμού και σήμερα εμφανίζουν εξαιρετικές επιδόσεις όσον αφορά την ποιότητα και τη μακροζωία. Το όραμα της SOPREMA είναι να ενεργεί για την ανάδειξη της δομημένης κληρονομιάς και την άνεση των χρηστών, με την απαραίτητη πάντα μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον.
www.soprema.fr
CORMATEX:
Κατασκευαστής μηχανημάτων κλωστοϋφαντουργίας με έδρα το Πράτο (Ιταλία) και δραστηριοποιείται στις διεθνείς αγορές για περισσότερα από 35 χρόνια. Η εταιρεία ειδικεύεται σε εξατομικευμένες λύσεις για τον τομέα των μη υφαντών υφασμάτων και έχει αναπτύξει μια ειδική τεχνολογία με την ονομασία «Airlay Lap Formair» για τη μετατροπή απορριμμάτων σε νέα προϊόντα προστιθέμενης αξίας για διάφορες εφαρμογές όπως κτίριο, μόνωση, αυτοκινητοβιομηχανία, οικιακή επίπλωση κ.λπ.
www.cormatex.it
BIESSE GROUP:
Διεθνής Όμιλος που σχεδιάζει, κατασκευάζει και διανέμει συστήματα και μηχανήματα για την επεξεργασία ξύλου, γυαλιού, πέτρας, μετάλλων, πλαστικών και σύνθετων υλικών που απευθύνονται στους τομείς των επίπλων, της στέγασης και των κατασκευών, της αυτοκινητοβιομηχανίας και της αεροδιαστημικής. Ιδρύθηκε στο Pesaro της Ιταλίας το 1969 και είναι εισηγμένη στο τμήμα STAR του ιταλικού χρηματιστηρίου από το 2001. Το 80% του ενοποιημένου κύκλου εργασιών της επιτυγχάνεται στις διεθνείς αγορές. Δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 160 χώρες με 14 εργοστάσια παραγωγής και άμεση παρουσία στις κυριότερες παγκόσμιες αγορές. Σήμερα απασχολεί 4.300 υπαλλήλους.
www.biessegroup.com
MANIFAKTURA:
Μια καινοτόμος νεοφυής επιχείρηση, η οποία συνδυάζει συμπληρωματικές δεξιότητες που αναπτύχθηκαν σε μια δεκαετία εθνικής και διεθνούς εμπειρίας στον τομέα των ξύλινων επίπλων, ιδίως στον τομέα των πιστοποιήσεων προϊόντων, της ερευνητικής κατάρτισης, της ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων και της μεταφοράς τεχνολογίας. Εκτός από την τεχνογνωσία της σε θέματα κυκλικής οικονομίας και ανοικτής καινοτομίας, η MANIFAKTURA διαθέτει ένα ευρύ δίκτυο σχέσεων και συνεργασιών με πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, ενώσεις, φορείς και επιχειρήσεις.
www.manifaktura.net
VEOLIA:
Ένας διεθνής Όμιλος ανακύκλωσης που συλλέγει, ταξινομεί, επεξεργάζεται και ανακυκλώνει περίπου 50 εκατομμύρια τόνους οικιακών και βιομηχανικών αποβλήτων κάθε χρόνο. Με στόχο να γίνει μια εταιρεία αναφοράς στον οικολογικό μετασχηματισμό, σχεδιάζει και αναπτύσσει χρήσιμες και συγκεκριμένες λύσεις για τη διαχείριση του νερού, των απορριμμάτων και της ενέργειας, που συμβάλλουν στη ριζική αλλαγή της κατάστασης και προωθούν την ανάπτυξη της πρόσβασης σε πόρους, τη διατήρηση των διαθέσιμων πόρων και την ανανέωσή τους.
www.veolia.com
MET4:
Μια ελληνική εταιρεία ψηφιακής καινοτομίας, που γεφυρώνει αποτελεσματικά τους δύο κόσμους της πληροφορικής και των υλικών στη νέα εποχή της Βιομηχανίας 4.0, της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) και της Μηχανικής Μάθησης (ML). Ανώτεροι επιστήμονες και μηχανικοί (με πολύ ισχυρό ακαδημαϊκό υπόβαθρο και βιομηχανική εμπειρία και στους δύο τομείς) αναλύουν σε βάθος τα συστήματα και τις διαδικασίες παραγωγής και εφαρμόζουν όλα τα σύγχρονα εργαλεία ανάλυσης AI/ML προκειμένου να εντοπίσουν σημεία βελτίωσης, να μειώσουν το κόστος και να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των λειτουργιών. Επιπλέον, προσφέρουν πλήρεις λύσεις υποδομών πληροφορικής, για τη φιλοξενία των αναπτυγμένων συστημάτων AI και τη μετατροπή τους σε ένα εύχρηστο, προσβάσιμο και διαχειρίσιμο ισχυρό εργαλείο.
www.met4.eu
